Op 16 mei 2025 is het precies dertig jaar geleden dat de eerste traumahelikopter officieel werd ingezet in Nederland.

Wat begon als een kleinschalige proef op het dak van het VU medisch centrum in Amsterdam, is inmiddels uitgegroeid tot een onmisbare schakel in de acute medische hulpverlening. ANWB Medical Air Assistance (MAA) is vandaag de dag verantwoordelijk voor bijna 12.000 vluchten per jaar. De helikopters en hun gespecialiseerde teams zijn inmiddels niet meer weg te denken uit het Nederlandse zorglandschap.

Als elke seconde telt: medische hulp vanuit de lucht

Traumahelikopters zijn bedoeld voor situaties waarin elke seconde het verschil kan maken tussen leven en dood. Bij ernstige ongevallen, hartstilstanden of andere medische noodsituaties zorgen ze ervoor dat gespecialiseerde medische hulp razendsnel ter plaatse is. Elke helikopter wordt bemand door een Mobiel Medisch Team (MMT), bestaande uit een arts, een verpleegkundige en een ervaren piloot. Deze teams staan zeven dagen per week, 24 uur per dag paraat om levensreddende zorg te verlenen.

Van proefproject tot landelijke dekking

De eerste helikoptervluchten in 1995 waren bedoeld als experiment. In samenwerking met het VU medisch centrum wilde ANWB MAA onderzoeken of medische helikopters effectief konden bijdragen aan snellere hulpverlening. De inspiratie hiervoor kwam uit Duitsland en Oostenrijk, waar al langer met succes gebruik werd gemaakt van medische luchtvaart. Al snel bleek dat de inzet van helikopters inderdaad een enorme meerwaarde had.

In de loop der jaren is het aantal traumahelikopters en standplaatsen flink gegroeid. Inmiddels heeft ANWB MAA de beschikking over acht helikopters: zes Airbus H135 traumahelikopters en twee Airbus H145 ambulancehelikopters. Daarmee worden vluchten uitgevoerd in opdracht van vier traumacentra en de Regionale Ambulance Voorziening Fryslân (RAV Fryslân). Dankzij deze dekking kunnen de helikopters vrijwel overal in Nederland binnen vijftien minuten ter plaatse zijn.

De kracht van samenwerking en innovatie

Het succes van ANWB MAA is niet alleen te danken aan de technologie en infrastructuur, maar vooral aan de mensen die zich dag in, dag uit inzetten voor deze missie. In totaal telt ANWB MAA 37 piloten, die samen met de medische teams onder alle omstandigheden klaarstaan. Weer of geen weer, dag of nacht: hun inzet redt levens.

Directeur Bastiaan Kroes kijkt met trots terug op drie decennia aan groei en innovatie:

“Wat dertig jaar geleden begon als een pioniersproject met één helikopter, is uitgegroeid tot een onmisbare schakel in de acute zorg in Nederland. Deze mijlpaal is niet alleen een moment van trots, maar ook van waardering voor onze piloten, artsen, verpleegkundigen en alle partners die zich dagelijks inzetten om levens te redden. Samen maken we het verschil, al dertig jaar lang.”

Een kijkje in de wereld van medische luchtvaart

Om stil te staan bij deze bijzondere mijlpaal is in het Luchtvaartmuseum Aviodrome in Lelystad de tentoonstelling ‘30 jaar ANWB Medical Air Assistance’ te zien. Bezoekers kunnen daar alles te weten komen over de geschiedenis van de traumahelikopters in Nederland, met bijzondere aandacht voor de mensen, technologie en verhalen achter de schermen. De expositie loopt tot en met 30 augustus 2025 en is een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in luchtvaart, zorg of innovatie.

Alles wat je moet weten over traumahelikopters

Benieuwd naar hoe een traumahelikopter is uitgerust? Of wil je weten vanaf welke locaties de helikopters opereren? Op de website van ANWB MAA is uitgebreide informatie te vinden over de helikopters, hun uitrusting, vliegbereik en medische mogelijkheden. Ook wordt uitgelegd hoe het proces van alarmering en inzet werkt, van de melding tot aan de landing op locatie.

Daarnaast kun je meer leren over de geschiedenis van ANWB Medical Air Assistance, de samenwerking met ziekenhuizen en ambulancediensten, en de rol die innovatie speelt in de dagelijkse operaties. Van nachtzichttechnologie tot duurzame brandstoffen: ANWB MAA blijft zich ontwikkelen om de zorg van morgen nóg beter te maken.

Een toekomst vol ambitie en zorg

Hoewel er al veel is bereikt in de afgelopen dertig jaar, zit ANWB MAA niet stil. De organisatie blijft investeren in duurzaamheid, opleiding, en technologische vernieuwing. Zo wordt er gekeken naar alternatieve brandstoffen en hybride vliegtechnieken, en krijgen piloten en medische teams regelmatig trainingen om te blijven voldoen aan de hoogste standaarden van zorg en veiligheid.

De komende jaren wil ANWB MAA de samenwerking met regionale en landelijke zorgpartners verder versterken. Het doel blijft onveranderd: ervoor zorgen dat levensreddende medische hulp zo snel mogelijk op de juiste plek is.

Wil je meer weten over traumahelikopters in Nederland, of ben je benieuwd hoe ANWB Medical Air Assistance zich inzet voor een veiligere en gezondere samenleving? Bezoek dan de tentoonstelling in Aviodrome of kijk op de website van ANWB MAA.