De prijs van de boodschappen vliegt omhoog alsof ze meedoen aan een raketlancering.

Terwijl de consument zich afvraagt of hij nog wel een tweede pot pindakaas kan veroorloven, wijst iedereen met de beschuldigende vinger: naar de supermarkt, , leveranciers, naar de boze boer en natuurlijk – zoals altijd – naar de overheid. Want als de prijzen stijgen, dan moet de schuld ergens liggen.

De supermarkt wordt een luxe uitje

Vroeger was boodschappen doen iets wat je gewoon even snel tussendoor deed. Nu bekijkt men eerst de bonusfolder alsof het een schatkaart is, op zoek naar de goedkoopste broccoli. Zelfs huismerken gedragen zich alsof ze exclusieve delicatessen zijn. “€3,20 voor havermelk?” roept een verwarde klant. “Zit er een stukje koe bij, of is dit gewoon inflatie op steroids?”. Ook niet te vergeten “het blikje knakworstjes” €4,49 met een prachtig keurmerk erop, Beter Leven. Nou de schrijver van dit verhaal denk bij een “beter leven” aan heel wat anders.

Gelukkig volgt de overheid “weliswaar met argusogen” de situatie, maar de oplossingen laten op zich wachten. In de tussentijd blijft de consument zich afvragen of hij zijn spaargeld moet aanspreken voor een zak diepvrieserwten. Overigens zijn er gisteren in de wandelgangen van de tweede kamer personen van grote ketens als Albert Heijn, Jumbo en fabrikanten Nestlé en Unilever gespot.

De overheid doet z’n best, maar vergeet de boodschappentas

Natuurlijk, de overheid heeft het ook niet makkelijk. Er is inflatie, een energiecrisis, oorlogen, en een bevolking die klaagt dat alles duurder wordt, maar ondertussen wel vier keer per jaar op vliegvakantie wil. Toch zou je denken dat onze politici inmiddels wel snappen dat eten een basisbehoefte is, en geen exclusieve hobby voor de bovenklasse.

De Tweede Kamer debatteert zich suf over koopkrachtplaatjes, maar wie in de rij staat bij de kassa ziet vooral lege portemonnees en volle rekeningen. De overheid zegt dat het allemaal “complex” is. De consument zegt vooral: “Dure hagelslag is ook complex, vooral op mijn bankrekening.”

Schuld? Ach, die schuift lekker rond

Als we praten over schuld, is het net een potje stoelendans zonder stoelen. De supermarkten wijzen naar leveranciers, leveranciers naar energieprijzen, energiebedrijven naar de oorlog in Oekraïne, en de Tweede Kamer wijst naar… ja, eigenlijk naar alles en iedereen, behalve naar zichzelf. De overheid beweert intussen dat er allerlei compensatieregelingen zijn, maar niemand weet precies hoe je die aanvraagt zonder een masterdiploma belastingleer.

Intussen stijgt de prijs van paprika’s harder dan het vertrouwen in de politiek daalt. Schuldgevoel is er genoeg, alleen pakt niemand ‘m écht vast. Want ja, schuld is net als die laatste verdwaalde courgette in het schap: iedereen loopt er met een boogje omheen.

De Tweede Kamer: veel praten, weinig prak

In de Tweede Kamer worden moties aangenomen, rapporten geschreven en commissies samengesteld. Allemaal met als doel de burger te helpen. Of in ieder geval de indruk te wekken dat men heel druk is met het verlagen van de boodschappenprijs. Het probleem is alleen dat je van woorden niet kunt eten. En al helemaal niet van een beleidsnota van 86 pagina’s zonder concrete actie.

De gemiddelde Nederlander wil gewoon weten: “Wordt mijn avondeten betaalbaar of moet ik binnenkort zelf een moestuin beginnen op mijn balkon?” Helaas is het antwoord vaak: “We zijn ermee bezig.” Wat in Haagse termen meestal betekent: “Wacht nog even vijf kabinetscrisissen.”

De consument: overleven met kortingsstickers

Ondertussen is de consument een ware overlevingskunstenaar geworden. Diepvriespizza’s zijn strategisch ingekocht, de bonusaanbiedingen zijn beter bestudeerd dan de Bijbel, en wie slim is, kent de precieze tijdstippen waarop de 35%-kortingsstickers worden geplakt. Een nieuwe vorm van nationale sport: budgetboodschappen doen, met als medaille een vol boodschappenmandje en een saldo boven nul.

De overheid lijkt deze huis-tuin-en-keukenhelden nog niet voldoende te eren. Geen lintjes op Koningsdag, geen toeslag voor de slimme spaarder, en zeker geen applaus vanuit de Tweede Kamer. Terwijl het volk zich in bochten wringt om onder de €50 te blijven voor een week aan maaltijden, lijkt Den Haag vooral bezig met het tellen van politieke punten.

Tijd voor een recept waar iedereen van eet

Natuurlijk is het makkelijk lachen met dure boodschappen – nou ja, tot je de kassabon ziet – maar ergens moet er een serieus gesprek gevoerd worden. Als de overheid wil dat mensen gezond blijven eten, dan moet dat ook betaalbaar zijn. De Tweede Kamer mag dan wel roepen dat het allemaal lastig is, maar niemand vroeg om een vijfgangenoplossing. Gewoon wat minder BTW op groente en fruit zou al een aardige amuse zijn.

En laten we eerlijk zijn: als er genoeg geld is om een drijvend fietspad in te wijden met een borrel en een speech, dan moet er toch ook wat ruimte zijn om de prijs van een pot appelmoes onder controle te houden?

De schuldvraag is geen spelletje bingo

De stijgende boodschappenprijzen zijn een serieus probleem, al brengen ze menigeen ook tot tranen van het lachen (of van wanhoop). Schuld schuift heen en weer tussen supermarkten, leveranciers en de overheid. Ondertussen blijft de consument zoeken naar oplossingen, kortingsacties en een beetje begrip. Misschien is het tijd dat de politiek ook eens naar de supermarkt gaat, zonder dienstauto en onkostenvergoeding. Gewoon, met een mandje. En dan zelf zien wat een blikje tonijn tegenwoordig kost.