Hij is harig, mysterieus en houdt ervan om ongevraagd door weilanden te wandelen. Nee, dit is geen Tinder-profiel, maar het levensverhaal van de wolf in Nederland.

Onze oude vriend is na een afwezigheid van ruim honderd jaar weer terug van weggeweest. En zoals elke goede gast die onaangekondigd opduikt, zorgt hij meteen voor veel ophef, discussie en… fotomomenten.

Terwijl boeren met de handen in het haar zitten (en soms met elektrische hekken), juichen natuurliefhebbers de terugkeer van de wolf toe. Is hij de kroon op de Nederlandse natuur of eerder een harige ramp in slow motion? Eén ding is zeker: de wolf laat niemand onberoerd. Hoog tijd om deze viervoetige legende eens goed onder de loep te nemen.

Wat doet de wolf eigenlijk in Nederland?

De wolf wandelt wat af. Vanuit Oost-Europa liep hij als een soort pelgrim zonder Google Maps richting de Lage Landen. Dankzij wildcorridors, rustiger gebieden en – laten we eerlijk zijn – een soort instinctieve wens om terug te keren, dook hij vanaf 2015 steeds vaker op in ons kikkerlandje. In eerste instantie was het vooral een ‘doorkomstlocatie’, maar sinds 2018 zijn er zelfs wolvenpaartjes die zich permanent vestigen.

De Veluwe is momenteel dé plek voor wolven, alsof ze allemaal stiekem dromen van een vakantiehuisje in het bos. Ze jagen daar op reeën, zwijnen en – af en toe – op een verdwaald schaap. Dat laatste zorgt natuurlijk voor wrijving met boeren, maar hé, wie is er ooit verhuisd zonder burenruzies?

Wat eet een wolf tussen de maaltijden door?

De wolf is geen kieskeurige eter. Alles met vier poten dat kleiner of dommer is dan hijzelf, loopt risico. Zijn dieet bestaat vooral uit wilde dieren, wat op zich positief is voor het ecosysteem: zwakke of zieke dieren worden sneller uit de populatie gehaald, wat zorgt voor gezondere kuddes.

Maar als er een lekker sappig schaap in een open veld staat zonder beveiliging… tja, dan slaat de wolf zijn slag. Daar komt veel kritiek op, maar eerlijk is eerlijk: als iemand een pizza voor je deur zet en je bent hongerig, ga jij ‘m ook niet eerst vragen of het wel mag, toch?

Hoe gevaarlijk is de wolf voor mensen?

Laten we meteen iets uit de wereld helpen: nee, de wolf eet geen mensen. Geen enkel Nederlands kind is ooit meegenomen tijdens het fietsen naar school. En ook wandelende oma’s zijn tot op heden onaangetast gebleven. De wolf is extreem schuw en loopt liever om dan iemand aan te vallen.

Sterker nog, de kans dat je een wolf ziet in het wild is kleiner dan de kans dat je een lege parkeerplek vindt in Amsterdam. De meeste waarnemingen komen van wildcamera’s of zijn gebaseerd op sporen, uitwerpselen of – jawel – verdacht goed uitziende voetafdrukken.

Wat betekent de terugkeer van de wolf voor de natuur?

De terugkomst van de wolf is eigenlijk goed nieuws voor de biodiversiteit. Als toppredator zorgt hij voor een natuurlijk evenwicht in het ecosysteem. Plotseling zijn er minder overbegrazende herten, meer ruimte voor jonge bomen en ontstaat er een kettingreactie die zelfs insecten en vogels ten goede komt.

Hij is dus een soort natuurcoach: confronterend, niet altijd geliefd, maar uiteindelijk zorgt hij ervoor dat alles beter in balans komt. Mooi, hè?

Kan de mens samenleven met de wolf?

Dat is de grote vraag. In theorie: ja. In praktijk: dat hangt van ons af. Boeren moeten hun dieren beter beschermen (lees: stevige hekken, kuddehonden, lasers, mistmachines – oké, misschien niet die laatste). En wij als samenleving moeten leren accepteren dat de natuur geen pretpark is met alleen maar knuffelbare diertjes.

De wolf hoort erbij, net zoals regen op een zomerse dag en files op de A2. De kunst is om te zorgen voor slimme oplossingen waarbij zowel dieren als mensen veilig zijn. En laten we eerlijk zijn: als we raketten naar Mars kunnen sturen, dan moet een wolf-proof hek toch ook wel lukken?

Wat kunnen we van de wolf leren?

Ten eerste: nooit opgeven. De wolf werd weggejaagd, verguisd en bijna uitgeroeid. En toch is hij terug. Hij overleefde eeuwen van jacht, haat en sprookjes waarin hij standaard de slechterik was. Maar hij bleef trouw aan zijn instinct, liep duizenden kilometers en vond zijn weg terug naar een land waar fietspaden belangrijker zijn dan bergen.

Ten tweede: hij leert ons om opnieuw na te denken over onze plek in de natuur. We zijn geen eiland, geen losstaande bubbel. We delen deze wereld – ja, zelfs ons kleine Nederland – met andere soorten. En hoe we omgaan met de wolf, zegt veel over hoe we omgaan met de wereld om ons heen.

Tot slot: de wolf blijft een tikkeltje mysterieus

Je kunt van hem houden of hem haten, maar je kunt hem moeilijk negeren. De wolf is terug in Nederland. Hij is geen sprookjesfiguur meer, geen mythische griezel uit het verleden. Hij is een onderdeel van onze natuur. En eerlijk? Dat is eigenlijk best stoer.

Dus de volgende keer dat je door het bos wandelt, kijk dan eens goed om je heen. Wie weet zie je een flits van grijs haar in de verte. Of misschien hoor je alleen het geritsel van bladeren. Maar één ding weet je dan zeker: ergens daar, midden in de natuur, loopt een wolf. En hij doet precies wat wolven doen – op zijn eigen, koppige, elegante manier.