PFAS zijn stoffen waar je misschien nog niet veel over wist, maar die wel een enorme impact hebben op onze gezondheid en het milieu.

We lezen steeds vaker over pfas in het nieuws, en dat is niet zonder reden. Ze zitten namelijk in heel veel producten die hij dagelijks gebruikt. Denk aan waterafstotende kleding, bakpannen met antiaanbaklaag en zelfs cosmetica. Maar wat zijn pfas precies, en wat betekent dat voor zijn dagelijks leven? In deze gids ontdekt je alles wat je moet weten over deze hardnekkige stoffen.

Wat zijn pfas precies?

PFAS staat voor per- en polyfluoralkylstoffen. Het is een verzamelnaam voor duizenden chemische stoffen die door mensen zijn gemaakt. Ze worden ook wel de ‘forever chemicals’ genoemd, omdat ze extreem langzaam afbreken in het milieu én in het menselijk lichaam. We vinden ze in kleding, voedselverpakkingen, blusschuim, schoonmaakmiddelen en nog veel meer.

Deze stoffen zijn ontwikkeld vanwege hun water-, vet- en vuilafstotende eigenschappen. Handig dus, maar het probleem is dat ze niet afbreken en zich opstapelen in het milieu en het lichaam. Daardoor kunnen ze schadelijk zijn voor de gezondheid.

Wat zijn de gezondheidsrisico’s van pfas?

We horen steeds vaker dat pfas niet goed zijn voor de gezondheid. En dat klopt. Volgens wetenschappelijke studies kunnen ze zorgen voor allerlei problemen, zoals:

• Verstoring van het immuunsysteem
• Verhoogde kans op kanker
• Verstoring van de hormoonhuishouding
• Verminderde vruchtbaarheid
• Hoger cholesterol

Vooral bij langdurige blootstelling kan dat serieuze gevolgen hebben. En omdat pfas zich ophopen in het lichaam, wordt die blootstelling steeds groter, ook al komt het in kleine beetjes binnen via water, voedsel of de lucht.

Waar komen pfas allemaal in voor?

We staan er soms van te kijken waar pfas allemaal in zitten. Hier een paar veelvoorkomende voorbeelden:

• Kookgerei zoals pannen met een antiaanbaklaag
• Regenkleding en outdoor gear (waterafstotende coatings)
• Voedselverpakkingen zoals pizzadozen en popcornzakken
• Make-up en verzorgingsproducten zoals waterproof mascara
• Tandzijde met een glad laagje voor extra gemak
• Blusschuim dat op luchthavens en in industriegebieden wordt gebruikt

Kortom, pfas zijn haast overal. Het is dus niet vreemd dat hij zich zorgen maakt over zijn blootstelling eraan.

Hoe komt hij in contact met pfas?

De meeste mensen krijgen pfas binnen via drinkwater en voedsel. Omdat de stoffen nauwelijks afbreken, verspreiden ze zich makkelijk via grond- en oppervlaktewater. Ook voedsel dat in contact is geweest met verpakkingen waar pfas in zitten, kan besmet zijn.

Daarnaast kunnen mensen ook via de lucht pfas inademen, bijvoorbeeld als ze werken met producten waar de stoffen in zitten. Ook kleding, tapijten of meubels kunnen bijdragen aan de blootstelling als ze behandeld zijn met pfas.

Wat doet de overheid aan pfas?

In Nederland is er steeds meer aandacht voor pfas. De overheid werkt aan strengere normen voor de hoeveelheid pfas die in het drinkwater mag zitten. Ook worden er maatregelen genomen om het gebruik van pfas te verminderen of zelfs te verbieden.

De Europese Unie heeft plannen om het gebruik van veel pfas-stoffen in consumentenproducten te verbieden. Dat zou betekenen dat fabrikanten op zoek moeten naar alternatieven. Hij ziet nu al dat sommige merken bewust kiezen voor ‘pfas-vrij’ als verkoopargument.

Wat kan hij zelf doen om blootstelling te beperken?

Hoewel het lastig is om pfas helemaal te vermijden, zijn er wel stappen die hij kan zetten om de blootstelling te verminderen:

• Koken zonder antiaanbaklaag: gebruik pannen van roestvrij staal of gietijzer.
• Vermijd fastfoodverpakkingen: eten dat in vetwerende verpakkingen zit, bevat vaak pfas.
• Kies voor pfas-vrije kleding: sommige merken bieden alternatieven zonder schadelijke coatings.
• Let op verzorgingsproducten: controleer de ingrediëntenlijst op fluor-verbindingen.
• Gebruik een waterfilter: sommige filters kunnen pfas uit kraanwater halen.

We hoeven niet alles in één keer te veranderen, maar elke stap helpt.

Is er een alternatief voor pfas?

Ja, er zijn steeds meer alternatieven voor pfas. Fabrikanten zoeken naar stoffen die dezelfde werking hebben, maar wél afbreekbaar zijn en geen risico vormen voor de gezondheid. We zien bijvoorbeeld pfas-vrije regenjassen van natuurlijke materialen of bakpannen met keramische coating.

Het is belangrijk dat hij bij nieuwe aankopen oplet of producten als ‘pfas-vrij’ worden aangeduid. Zo dragen wij bij aan minder verspreiding van deze stoffen en beschermen wij onze eigen gezondheid.

Conclusie: wat moet hij vooral onthouden over pfas?

PFAS zijn alomtegenwoordig, lastig afbreekbaar en kunnen schadelijk zijn voor zijn gezondheid. Wij komen ermee in aanraking via eten, drinken, kleding en verzorgingsproducten. De overheid neemt maatregelen, maar wij kunnen zelf ook stappen zetten om de blootstelling te beperken.

Door bewust te kiezen voor pfas-vrije producten, dragen wij bij aan een gezondere leefomgeving. En laten we eerlijk zijn: minder chemische troep in ons leven klinkt eigenlijk best goed, toch?