Hij weet het zeker: krimpflatie is de meest irritante uitvinding sinds de parkeerboete.

Je betaalt hetzelfde bedrag, soms zelfs meer, maar krijgt minder. Minder chips in de zak, minder chocola in de reep en minder plakjes kaas in het pakje. Het is alsof je een biertje bestelt, de ober met een glimlach serveert, en er vervolgens een halve pint voor je staat. En toch, de fabrikant doet alsof er niets aan de hand is. Krimpflatie: we worden nog steeds belazerd, en dat terwijl we het al zo druk hebben met inflatie, energieprijzen en belastingaanslagen die sneller groeien dan zijn pens.

Hoe fabrikanten ons slimmer af proberen te zijn

Fabrikanten hebben hun excuses altijd klaar. “Verpakkingen zijn milieuvriendelijker geworden”, zeggen ze dan. Of: “We verbeteren de receptuur, zodat je meer smaakervaring hebt.” Meer smaakervaring? Hij proeft vooral meer lucht in zijn chipszak. Het is eigenlijk een spelletje: hoe ver kun je gaan voordat de consument doorheeft dat er minder in zit?

Hij weet inmiddels hoe het werkt. De reep chocolade die ooit 200 gram was, weegt nu 180 gram. Het pak koekjes is ineens “handiger formaat”, oftewel kleiner. En de shampoo, die zogenaamd geconcentreerd is, gaat net zo snel op als vroeger. Hij lacht erom, maar van binnen huilt zijn portemonnee.

Het psychologische spel achter krimpflatie

Krimpflatie is niet alleen een economische truc, het is ook pure psychologie. De prijs blijft hetzelfde, dus zijn hersenen denken: “Geen probleem, koop maar.” Pas thuis, bij het uitpakken, merkt hij dat er iets niet klopt. Zijn chipszak lijkt leger, zijn pot pindakaas krijgt sneller de bodem in zicht. En toch blijft hij kopen, omdat veranderen meer energie kost dan accepteren.

Het is eigenlijk briljant bedacht. De fabrikant maakt meer winst, de klant moppert een beetje, maar gaat niet massaal overstappen. Want laten we eerlijk zijn: wie heeft er zin om twintig minuten in de supermarkt te staan turen naar alternatieven? Hij in elk geval niet.

Krimpflatie in het dagelijks leven

Hij merkt het overal. In de supermarkt, bij de drogist, zelfs in de horeca. Die cappuccino lijkt steeds kleiner, dat bakje friet wordt kariger, en zelfs de sauzen worden tegenwoordig in miniverpakkingen weggestopt. Het voelt alsof je in een escape room leeft: constant zoekend naar waar de inhoud gebleven is.

Zijn favoriete voorbeeld blijft de wc-rol. Waar hij vroeger gerust een halve dag kon doorspoelen met één rol, lijkt het tegenwoordig alsof je elke ochtend een nieuwe nodig hebt. De rollen zijn dunner, korter en waarschijnlijk gemaakt door kabouters. Maar hé, de prijs is onveranderd.

De machteloosheid van de consument

Hij zou graag zeggen dat hij terugvecht. Maar de realiteit is dat hij meestal gewoon betaalt. Natuurlijk, soms gooit hij uit frustratie een ander merk in zijn kar, maar uiteindelijk merkt hij dat ze allemaal meedoen. Krimpflatie is als een geheime club waar je pas lid van wordt als je een fabriek bezit. En hij? Hij staat buiten, neus tegen het raam.

Toch ziet hij dat steeds meer mensen klagen. Op social media duiken foto’s op van oude verpakkingen naast de nieuwe, met duidelijke verschillen. “Zie je wel,” zegt hij dan triomfantelijk tegen zichzelf, “ik ben niet gek.” Maar gek genoeg verandert er bar weinig.

Wat krimpflatie ons echt kost

Krimpflatie lijkt misschien een kleinigheid, maar op de lange termijn tikt het flink aan. Minder inhoud betekent sneller opnieuw kopen, en dus meer uitgaven. Het is een stille vorm van inflatie die je bankrekening ongemerkt leegzuigt. Hij voelt zich een beetje zoals een kind dat Monopoly speelt tegen een volwassen accountant: je verliest altijd, en je weet niet eens precies hoe.

Bovendien tast het vertrouwen aan. Als consument wil hij gewoon eerlijk behandeld worden. Betaalt hij voor een liter, dan wil hij een liter. Niet 900 milliliter en een marketingpraatje erbij.

Hoe hij ermee omgaat

Zijn strategie? Humor. Hij klaagt, hij moppert, maar hij blijft er vooral om lachen. Want als hij er te serieus op ingaat, wordt hij alleen maar chagrijnig. Dus maakt hij er grapjes over tegen vrienden. “Kijk,” zegt hij, terwijl hij een leeg chipszakje omhooghoudt, “ze hebben de calorieën voor me verminderd.”

Soms koopt hij bewust grootverpakkingen, want die zijn vaak minder snel gekrompen. En af en toe probeert hij huismerken, die wat eerlijker lijken te zijn. Maar helemaal ontsnappen kan hij niet. Krimpflatie is als regen in Nederland: je kunt een paraplu meenemen, maar droog blijven doe je nooit.

Conclusie: we worden nog steeds belazerd

Of je het nu krimpflatie, verkapte inflatie of gewoon een ordinaire streken van fabrikanten noemt: het blijft hetzelfde verhaal. Hij weet dat we collectief belazerd worden, maar zolang de meerderheid blijft kopen, gaat het door. Toch helpt het om erover te praten, om erom te lachen en af en toe je middelvinger op te steken naar een te kleine chocoladereep.

Krimpflatie: we worden nog steeds belazerd, en daar kun je maar beter een flinke dosis humor bij gebruiken. Want eerlijk is eerlijk, zonder die lach zou je alleen nog maar huilen bij de kassa.