De Nederlandse automobilist denkt vaak dat hij slim genoeg is om de flitsers te ontwijken, maar tegenwoordig is het alsof de overheid een nieuwe hobby heeft gevonden: bekeuringen uitdelen voor te hard rijden, voor het checken van je telefoon, voor het vergeten van je gordel en zelfs voor bizar gedrag zoals naakt achter het stuur zitten.

Ja, je leest het goed. Onze controlestaat zet de focusflitsers aan alsof het kerstverlichting is, en iedere bestuurder wordt onderdeel van een live game waarbij de prijs nooit in jouw voordeel uitvalt. Hij weet precies hoe het voelt om in die val te trappen: één seconde onoplettend, en de blauwe envelop ligt al in de bus.

De jacht op bekeuringen voor te hard rijden

Iedereen kent dat gevoel: je rijdt net iets te enthousiast over de snelweg, de muziek staat lekker hard en je hebt haast. Voor je het weet staat er op de achtergrond een flits, en niet van een paparazzo die je beroemd maakt. Nee, dit is de flits van de controlestaat, die zijn verzameling bekeuringen voor te hard rijden verder aanvult. Hij weet: het gaat hier niet zozeer om veiligheid, maar om een verdienmodel. De camera’s zijn slimmer dan ooit, ze meten per seconde, per meter, en laten geen marge meer over voor een menselijke fout.

Zelfs je telefoon is nu een vijand

Wie dacht dat een snelle blik op WhatsApp onschuldig was, komt bedrogen uit. Focusflitsers registreren tegenwoordig of je überhaupt met je telefoon bezig bent. Hij hoorde laatst een vriend zeggen: “Ik pakte alleen even mijn mobiel om hem in de bekerhouder te leggen, en bam, 280 euro lichter.” Het klinkt lachwekkend, maar de controlestaat heeft geen gevoel voor nuance. Iedere handeling met een telefoon is verdacht. Je zou bijna denken dat we in een aflevering van Black Mirror leven, waar de auto je verklikt als je iets aanraakt wat op een smartphone lijkt.

Naakt in de auto is geen excuus meer

Het meest bizarre is misschien nog wel de boete voor naakt autorijden. Hij vraagt zich af: wie gaat er nu in hemelsnaam zonder kleding de snelweg op? Maar toch, de focusflitsers zien alles. En de controlestaat denkt: dat kan niet, dat moet geld opleveren. Of je nu op weg bent naar een nudistencamping of gewoon dacht slim te besparen op de wasmachine, je krijgt er een bekeuring voor. Het idee dat technologie zó ver gaat dat zelfs je outfit – of beter gezegd het gebrek daaraan – geregistreerd wordt, maakt hem licht paranoïde. Stel je voor dat de volgende stap is dat je bekeurd wordt voor een slechte kapseldag.

De gordel blijft de klassieker

En dan de ouderwetse klassieker: de gordel. Al sinds jaar en dag is dit hét bekeuringen-feestnummer van de controlestaat. Hij weet dat niemand echt tegen veiligheidsgordels is, maar soms vergeet je hem gewoon. Misschien reed je net de straat uit, misschien zat je met je handen vol boodschappen. Voor je het weet, klik, niet van de gordel maar van de camera. De overheid doet alsof het allemaal draait om verkeersveiligheid, maar hij weet: die gordelboete vult vooral de staatskas.

De controlestaat als spelshow

Het voelt steeds meer alsof autorijden is veranderd in een spelshow. Alleen is dit er één waar je nooit kunt winnen. Focusflitsers zijn de jury, de controlestaat is de producent en jij bent de onwetende kandidaat die geld moet afstaan. Hij fantaseert soms hoe de aankondiging zou klinken: “Welkom bij Wie rijdt er fout vandaag? Met extra prijzen voor bekeuringen voor te hard rijden, telefoongebruik, naakt achter het stuur en natuurlijk het vergeten van je gordel!” Het klinkt grappig, maar elke envelop in de brievenbus doet hem eerder denken aan een slechte grap.

Big brother is watching you

Wat ooit begon met een paar flitspalen langs de snelweg, is inmiddels uitgegroeid tot een netwerk van digitale ogen die elke beweging registreren. Hij vraagt zich af of het nog autorijden genoemd kan worden, of dat het tegenwoordig eerder een constant examen is. Een examen dat niemand kan halen, want de spelregels worden voortdurend strenger. Te hard rijden? Boete. Je telefoon aanraken? Boete. Geen gordel? Boete. Naakt rijden? Ook boete. Het is alsof George Orwell een script heeft geschreven, maar de Nederlandse overheid het heeft uitgevoerd.

De humor van het absurde

En toch, hoe frustrerend ook, hij kan er soms ook om lachen. Het idee dat een focusflitser hem zou betrappen terwijl hij in zijn auto zit, gordel vast, telefoon in de houder, en volledig aangekleed, voelt haast onwerkelijk. Dan vraagt hij zich af: wat verzint de controlestaat hierna? Een boete omdat hij vals mee zingt met de radio? Of misschien omdat hij in de file te hard gaapt? Niets lijkt te gek meer, dus hij houdt rekening met alles.

De les die hij eruit haalt

Ondanks zijn spot en sarcasme weet hij natuurlijk dat sommige regels nodig zijn. Verkeersveiligheid is belangrijk, en niemand wil dat de weg een jungle wordt. Maar hij vindt dat de balans zoek is. Het uitdelen van bekeuringen voor te hard rijden, telefoongebruik, naakt autorijden en het vergeten van je gordel voelt niet meer als bescherming, maar als een vorm van uitmelken. Zijn conclusie: autorijden is tegenwoordig minder vrijheid en meer een dure hobby.