Hoogtevrees. Alleen het woord al doet zijn knieën een beetje trillen. Hij staat nog maar op een keukentrapje en zijn brein schreeuwt: “Spring niet!” terwijl hij daar gewoon een lamp wil vervangen.

Hoogtevrees is geen zeldzame angst — het is een diepgewortelde reactie die zijn oerinstinct wakker schudt. Maar gelukkig is het geen permanente handicap. Met humor, lef en een beetje zelfspot is er hoop aan de horizon. En nee, dat is geen woordspeling op een klif.

Wat is hoogtevrees precies?

Hoogtevrees, ook wel bekend als acrofobie, is de intense angst voor hoogtes. Het gaat niet alleen over bungyjumpen of paragliden. Voor hem kan zelfs een balkon op de derde verdieping voelen als de top van de Eiffeltoren. Zijn hersenen reageren alsof hij in levensgevaar is, terwijl hij gewoon uit het raam kijkt van een vakantieappartement. Dat maakt het lastig: het is niet rationeel, maar het voelt akelig echt.

De evolutionaire glitch in zijn hoofd

De angst voor hoogtes is evolutionair gezien best logisch. Voorouders die zomaar van kliffen sprongen, haalden de volgende generatie meestal niet. Zijn hersenen willen hem dus beschermen. Alleen, die beschermingsmodus schiet een beetje door. Het maakt niet uit dat hij op een stevig balkon staat met glazen hek en antisliptegels — zijn brein stuurt paniekberichten alsof hij op een richel balanceert in een actiefilm.

De fysieke reacties die hij liever niet heeft

Hoogtevrees komt niet alleen met mentale stress. Nee, zijn lichaam besluit ook nog eens om volledig in de overlevingsstand te gaan. Zweterige handpalmen, bonkend hart, duizeligheid en trillende knieën — het hele pakket. Soms voelt hij zelfs een gekke drang om te springen, wat gelukkig niet betekent dat hij dat ook echt wil doen. Dat fenomeen heet trouwens het ‘high place phenomenon’. Geen paniek dus, hij is niet gek.

Wat hij absoluut niet moet doen bij hoogtevrees

Tip van de dag: ga niet ineens op een glazen brug in China staan omdat een collega zegt dat hij het gewoon “moet doorzetten”. Dat werkt namelijk averechts. Zijn angst wordt erger als hij zichzelf forceert. De sleutel ligt juist in kleine, beheersbare stappen. Of zoals zijn therapeut zegt: “Bouw het op, held op sokken.”

Hoe hij hoogtevrees stap voor stap kan aanpakken

De beste aanpak tegen hoogtevrees? Graduele blootstelling. Dat betekent: eerst even naar het balkon lopen, dan er een minuut op blijven staan, dan twee. Niet meteen naar het dak van een wolkenkrabber in Dubai. Hij mag zijn brein leren dat niet elke hoogte een directe bedreiging is. En ja, dat kost tijd. Rome is ook niet in één dag gebouwd, laat staan zijn comfortzone.

Humor als geheime wapen tegen hoogtevrees

Lachen werkt. Het klinkt misschien als een slechte grap, maar zijn hersenen kunnen moeilijk tegelijk in paniek en in een slappe lach zijn. Door de situatie te relativeren, verliest de angst zijn overwicht. Dus als hij op een hoge trap staat en tegen zichzelf mompelt: “Ik ben geen kat met negen levens, maar ik ben ook geen pudding,” dan is hij al goed bezig.

Professionele hulp is geen zwaktebod

Soms is hoogtevrees hardnekkiger dan zijn schoonmoeder op een verjaardag. Dan kan professionele hulp uitkomst bieden. Cognitieve gedragstherapie helpt hem zijn denkpatronen te veranderen. Virtual reality-therapie is ook upcoming: hij wordt blootgesteld aan hoogtes in een virtuele wereld, zónder dat hij echt op een torenflat hoeft te staan. Lekker veilig, zonder risico op een gênante flauwvalpartij.

Het dagelijks leven met hoogtevrees

Hoogtevrees is geen probleem zolang hij niet hoeft te schilderen, verhuizen of een schotelantenne op het dak moet installeren. Maar het beperkt hem wel. Geen uitzichtpunten bezoeken op vakantie, geen reuzenrad, geen boomtopwandeling. Hij mist dingen. En dat knaagt. Daarom loont het om er iets aan te doen, hoe langzaam ook. Elke gewonnen meter hoogte is een overwinning op zichzelf.

Kleine successen, grote beloning

Het mooie van het overwinnen van hoogtevrees? Elke stap voelt als een triomf. Voor anderen is het misschien ‘maar een uitkijktoren’, voor hem is het een persoonlijke overwinning. En wie weet, over een jaar lacht hij zijn oude zelf uit terwijl hij selfies maakt op een skydeck in New York.

Tot slot: hij hoeft geen stuntman te worden

Hij hoeft geen adrenalinejunkie te zijn om zijn angst te overwinnen. Het gaat niet om spectaculaire sprongen van kliffen, maar om het terugwinnen van vertrouwen. In zijn benen. In zijn evenwicht. In zichzelf. Hoogtevrees hoeft zijn leven niet te beheersen — tenzij hij zich vrijwillig heeft opgegeven voor Expeditie Hoogtevrees. Dan is hij wel een beetje zelf schuldig.

Met de juiste aanpak, een vleugje zelfspot en de nodige steun, kan hij hoogtevrees stap voor stap de baas worden. Het wordt geen wandeling in het park — tenzij dat park zich op 300 meter hoogte bevindt — maar het is wél mogelijk. En misschien, heel misschien, durft hij ooit wél weer die lamp boven de trap te vervangen.